Świat cyfrowy w którym żyjemy, ewoluuje w zawrotnym tempie. Cyberprzestrzeń staje się polem bitwy, gdzie stawka jest wyższa niż kiedykolwiek wcześniej. Najnowszy raport WEF Global Cybersecurity Outlook 2025 Światowego Forum Ekonomicznego (WEF) rzuca światło na tę dynamiczną rzeczywistość, oferując niezbędne narzędzie dla liderów, którzy pragną poruszać się po tym złożonym krajobrazie. Czy jesteś gotowy, aby zmienić swoje myślenie o zagrożeniach, które czyhają w sieci?
Złożoność cyberprzestrzeni narasta
Wyobraź sobie szachownicę, na której każdy ruch ma globalne konsekwencje. Cyberprzestrzeń w 2025 roku to właśnie taka gra, pełna napięć geopolitycznych, skomplikowanych łańcuchów dostaw i nowych technologii, które otwierają drzwi dla wyrafinowanych ataków.
- Napięcia geopolityczne dolewają oliwy do ognia, tworząc niepewne środowisko, w którym organizacje muszą działać. Niemal 60% organizacji przyznaje, że napięcia geopolityczne wpłynęły na ich strategie cyberbezpieczeństwa.
- Integracja i zależność od złożonych łańcuchów dostaw sprawiają, że krajobraz ryzyka staje się nieprzejrzysty i trudny do przewidzenia. Ponad połowa dużych organizacji uważa, że wyzwania w łańcuchu dostaw są największą przeszkodą w osiągnięciu cyberodporności.
- Szybkie wdrażanie nowych technologii generuje nowe luki w zabezpieczeniach, które cyberprzestępcy chętnie wykorzystują.
Do tego dochodzi proliferacja wymogów regulacyjnych, które nakładają na organizacje dodatkowe obciążenia. A wisienką na torcie jest luka w umiejętnościach cybernetycznych, która utrudnia skuteczne zarządzanie ryzykiem. Dwie na trzy organizacje zgłaszają braki w personelu i umiejętnościach potrzebnych do zapewnienia bezpieczeństwa.
Nie zapominajmy o nierównościach w cyberbezpieczeństwie. Małe organizacje ledwo zipią, próbując zapewnić sobie cyberodporność, podczas gdy sektor publiczny pozostaje w tyle pod względem zasobów i gotowości. A sytuację pogarszają różnice regionalne w gotowości na incydenty cybernetyczne.
Cyberprzestępczość staje się coraz bardziej wyrafinowana. Ransomware nadal króluje jako główne zagrożenie, ale oszustwa internetowe i ataki socjotechniczne rosną w siłę. Cyberprzestępcy wykorzystują AI do tworzenia bardziej przekonujących i spersonalizowanych ataków, a cyberprzestępczość jako usługa (CaaS) obniża bariery wejścia dla początkujących przestępców.
Nowe technologie, nowe zagrożenia cyberbezpieczeństwa
AI to miecz obosieczny. Z jednej strony, AI jest katalizatorem cyberprzestępczości, umożliwiając tworzenie bardziej wyrafinowanych i skalowalnych ataków. Generatywne AI (GenAI) pozwala cyberprzestępcom na tworzenie przekonujących fałszywych wiadomości i komunikacji, co zwiększa skuteczność ataków phishingowych i socjotechnicznych.
Z drugiej strony, mamy paradoks AI w cyberbezpieczeństwie. Organizacje wdrażają AI bez odpowiednich zabezpieczeń, co naraża je na nowe ryzyka. Mniejsze firmy są szczególnie bezbronne wobec niezabezpieczonych modeli AI. Tylko 37% organizacji ma proces oceny bezpieczeństwa narzędzi AI przed ich wdrożeniem.
Nie możemy zapominać o zagrożeniach kwantowych. Komputery kwantowe mają potencjał, by złamać obecne metody szyfrowania, co stanowi poważne wyzwanie dla bezpieczeństwa danych. Na szczęście, organizacje podejmują kroki w celu zrozumienia tych zagrożeń, a NIST publikuje pierwsze standardy kryptografii postkwantowej (PQC).
Infrastruktura krytyczna jest na celowniku. Ataki na infrastrukturę wodną, biosecurity, komunikację i energetykę stają się coraz bardziej powszechne, a geopolityczne napięcia tylko zwiększają to ryzyko.
Internet Rzeczy (IoT) i technologie operacyjne (OT) to kolejne obszary, które wymagają szczególnej uwagi. Zabezpieczenie urządzeń IoT i systemów OT to nie lada wyzwanie, a konwergencja IT i OT wymaga skoordynowanej strategii bezpieczeństwa.
Łańcuchy dostaw pod lupą
Złożoność łańcucha dostaw to prawdziwy labirynt, w którym łatwo się zgubić. Problemy z zarządzaniem ryzykiem trzecich stron, brak widoczności i nadzoru nad poziomem bezpieczeństwa dostawców oraz wpływ napięć geopolitycznych na łańcuchy dostaw to tylko niektóre z wyzwań, z którymi muszą się zmierzyć organizacje.
Regulacje mają na celu poprawę cyberodporności, ale ich fragmentacja utrudnia przestrzeganie. Dyrektywa NIS2, CIRCIA, APPI, Cybersecurity Act, DORA, GDPR, NDPR, LGPD, MiCA – to tylko niektóre z regulacji, które organizacje muszą brać pod uwagę. 69% respondentów uważa, że regulacje są zbyt skomplikowane, zbyt liczne lub mają trudności z weryfikacją zgodności dostawców zewnętrznych.
Kluczowe wyzwania w łańcuchu dostaw to m.in. oprogramowanie firm trzecich i luki w zabezpieczeniach oraz brak widoczności w ekosystemie i nadzoru nad bezpieczeństwem dostawców.
Luka w umiejętnościach cybernetycznych: Jak ją zmniejszyć?
Rosnąca luka w umiejętnościach cybernetycznych to palący problem. Dwie na trzy organizacje zgłaszają braki w umiejętnościach, a sektor publiczny jest szczególnie dotknięty tym problemem.
Na szczęście, AI może pomóc w wypełnianiu luki umiejętności, automatyzując niektóre zadania i poprawiając efektywność pracy. AI może również tłumaczyć złożone dane o zagrożeniach na język naturalny, co ułatwia zrozumienie sytuacji.
Jakie są strategie na zmniejszenie luki umiejętności?
- Szkolenie obecnych pracowników.
- Rekrutacja doświadczonych specjalistów ds. cyberbezpieczeństwa.
- Rekrutacja spoza tradycyjnych ścieżek kariery.
- Programy praktyk zawodowych.
- Ramowe strategie rozwoju talentów.
Nie możemy zapominać o wypaleniu zawodowym, które stanowi poważne wyzwanie dla branży cyberbezpieczeństwa. Wysokie oczekiwania i stres prowadzą do wypalenia, dlatego tak ważne jest dbanie o dobre samopoczucie pracowników.
Ekonomia cyberbezpieczeństwa: Inwestycja, nie koszt
Czas przestać myśleć o cyberbezpieczeństwie jako o koszcie, a zacząć traktować je jako inwestycję. Konieczne jest kwantyfikowanie ryzyka cybernetycznego i jego wpływu ekonomicznego.
Cyberprzestępczość eroduje wartość ekonomiczną, generując ogromne straty finansowe i zwiększając koszty ubezpieczeń cybernetycznych. Równowaga między inwestycjami w cyberbezpieczeństwo a innymi priorytetami biznesowymi jest kluczowa, a identyfikacja zachęt dla MŚP do inwestowania w cyberbezpieczeństwo powinna być priorytetem.
Ubezpieczenia cybernetyczne pomagają w zarządzaniu ryzykiem finansowym, ale większe organizacje częściej z nich korzystają.
Jak zwiększyć cyberodporność?
Kultura bezpieczeństwa to podstawa. Otwartość i transparentność w zgłaszaniu incydentów oraz zachęty do zgłaszania błędów i incydentów są kluczowe.
Reagowanie na incydenty musi być szybkie i skuteczne. Plany reagowania na incydenty (Incident Response Playbooks) oraz dostosowanie ścieżek eskalacji do rodzaju incydentu to niezbędne elementy.
Współpraca publiczno-prywatna jest kluczem do sukcesu. Wymiana informacji i wywiadu o zagrożeniach oraz współpraca międzynarodowa w zwalczaniu cyberprzestępczości są niezwykle ważne.
Pamiętaj, że cyberodporność to proces ciągły. Adaptacja strategii do zmieniającego się krajobrazu zagrożeń oraz wspólna odpowiedzialność za bezpieczeństwo ekosystemu to kluczowe elementy.
Przyszłość Cyberbezpieczeństwa: Wnioski i rekomendacje
Podsumowując, cyberbezpieczeństwo w 2025 roku to skomplikowany labirynt wyzwań i zagrożeń. Rosnąca złożoność cyberprzestrzeni, wyrafinowanie cyberprzestępców, luka w umiejętnościach cybernetycznych i nierówności w cyberbezpieczeństwie to tylko niektóre z elementów, które musimy brać pod uwagę.
Co możemy zrobić?
- Priorytetowo traktować cyberbezpieczeństwo jako inwestycję strategiczną.
- Współpracować w celu wzmocnienia cyberodporności ekosystemu.
- Inwestować w edukację i szkolenia.
- Wdrażać proaktywne środki bezpieczeństwa.
- Uwzględniać aspekty ekonomiczne cyberbezpieczeństwa.
Przyszłość cyberbezpieczeństwa zależy od innowacyjnych rozwiązań technologicznych, wspólnej odpowiedzialności i wzmocnienia pozycji liderów w tej dziedzinie. Czy jesteś gotowy, aby podjąć wyzwanie?